Joost Kampen concludeert dat er dan sprake is van ‘verwaarloosde organisaties’ en in 2011 publiceert hij er het boek Verwaarloosde organisaties over. Dit vult hij nu aan met een praktijkleerboek Leren interveniëren in verwaarloosde organisaties.
Verwaarlozing is het gevolg van het langdurig ontbreken van structuur en aandacht voor menselijk functioneren van en in organisaties. Het organisatieleven raakt geleidelijk ontregeld en de organisatie is niet meer in staat om zich te ontwikkelen. Kampen trekt parallellen tussen opvoedingsstijlen en leiderschapsstijlen. Hij onderzoekt welke invloed de sociale context in de organisatie heeft en hoe mensen reageren op het ontbreken van verwachtingen, begrenzing en waardering. Kortom, wat er is misgegaan in de ontwikkeling van de organisatie.
In deel 1 van zijn nieuwe boek behandelt de auteur de essenties van wat een verwaarloosde organisatie is, hoe we die kunnen herkennen en wat we dan moeten doen. Ook gaat hij in op de dynamiek binnen verwaarloosde teams. Deel 2 bevat een verbreding en verdieping van veranderkundige kennis over verwaarloosde organisaties. De hoofdstukken concentreren zich rond de verwaarlozende driehoek: destructieve organisatieontwikkeling, destructief leiderschap en destructief medewerkerschap. In het derde deel komt leren interveniëren aan bod. Hier staat het principe van sociaal leren centraal, waarbij het helpt het proces aan de voorkant te ontwerpen en structureren, de rollen van de actoren in te vullen en interventies te kiezen. Kampen biedt bewust geen standaard interventierepertoire, maar een manier om tot interventies te komen juist omdat er geen recepten zijn die altijd werken. In het laatste deel reikt de auteur veranderaars een model aan om praktijk en wetenschap te combineren.
Tien jaar werken met het concept van verwaarloosde interventies levert een kloeke en doorwrochte handreiking voor veranderaars op om zelf te leren interveniëren in organisaties waar de ontwikkeling is vastgelopen en zowel leiderschap als medewerkerschap destructief geworden zijn. De kracht van het boek zit in de combinatie van praktijkervaring in de geleefde werkelijkheid met veranderkundige en wetenschappelijke inzichten. Leren interveniëren in verwaarloosde organisaties kan helpen de verstoorde relaties tussen managers en medewerkers te herstellen en rust in de organisatie te brengen.
Over Nico Jong
Nico Jong is senior adviseur bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.