Dit is een recensie. Ik ga je vertellen over een goed boek - de inhoud van dit boek is subtiel, compleet en compact. Maar eerst iets heel anders: het omslag. En dan met name de auteursfoto op de achterkant, die is van eenzame kwaliteit. Dit is de winnaar van managementboek-acherflapfoto van het jaar. Dit is kunst. Dit is de Mona Lisa van achterflapfoto’s.
Ik zie een beeld in gedempte kleuren - een persoon zonder opsmuk, gelaagd, gedreven. Ik beleef paradoxen in dit beeld. Het bevat kritiek op het genre en het format van de flapfoto, waarbij tegelijk het format is gebruikt om te veranderen, te verdiepen. Op een ander, vergelijkbaar vlak ervaar ik de magie van kunst: er is structuur en een vaste vorm, toch voelt het beeld persoonlijk en mysterieus. Met de foto van Malinca heb ik in een oogopslag het gevoel van dit boek te pakken.
Durf
Je moet het maar durven. Een boek schrijven over spreken met humor. Ik bedoel: als je humor wilt vermoorden, moet je het omschrijven. Om moord te voorkomen heeft Malinca Verwiel een oplossing. Ze schrijft over spreektechniek en geeft geen kant en klare punchlines. Ze heeft het over de ongrijpbare wisselwerking van hard werken en samenwerken met anderen (mijn publiek). Het publiek moet mij het lachen gunnen. Werken is dus niet alles.
Inzet van mezelf
Ik kan humor aanwakkeren door gebruik van technieken en door inzet van mezelf. Verwiel beschrijft in totaal 16 humortools die ik kan gebruiken. In mijn eigen woorden komt het neer op deze formule: de energie tussen de regels van mijn boodschap optellen bij de inzet van een of meerdere tools, en dat vermenigvuldigen met alles wat mij als mens uniek maakt.
In mijn geval is dat laatste lastig, omdat ik zo ongeveer model heb gestaan voor De zeven vinkjes van Joris Luyendijk - ik ben een hoogopgeleide blanke hetero man. Zo uniek als een doperwt in een blik. Maar Verwiel verzekert me dat iedereen, dus ook ik, authenticiteit bezit die ik kan inzetten bij het brengen van mijn boodschap.
Hoe het echt werkt
En dan nog iets. Dit boek gaat over spreken met humor. Dus je bent stilletjes, voor jezelf, na het achtuurjournaal, een boek aan het lezen. Over spreken voor een groep, in een zaal, om drie uur ‘s middags. Ik voel een mismatch. De escape van Malinca is even logisch als eigentijds: de QR-code. Door de online video’s achter deze zwartwit blokjes krijg ik een gevoel bij dat spreken. Ik zie en merk hoe het werkt, welke invloed houding en persoonlijkheid hebben. Ik vind het kenmerkend - en een opluchting - dat geen van de video’s een tutorial is die Verwiel zelf heeft ingesproken. Ik wil namelijk wel weten hoe humor in het echt werkt, niet hoe jij vindt dat het zou moeten werken. Dus Malinca: bedankt dat ik je niet heb gezien.
Humortools
Het hart van dit boek bestaat uit de eerdergenoemde 16 humortools. Bij elke tool krijg ik eerst een redelijk uitgebreide beschrijving met voorbeelden. De voorbeelden in tekst zijn cursief, bij meerdere voorbeeldzinnen maakt Verwiel gebruik van opsommingen in rijtjes. De voorbeeldvideos (die van de QR-codes) krijgen begeleidende tekstjes, zodat ik de link niet hoef te scannen als ik daar geen zin in heb. Als afsluiting een puntsgewijze samenvatting, voor als ik later snel wat wil opzoeken.
Voorbeelden
Humortool 9 van 16 - Nieuw woord. Je kan in een speech, uitleg of training iets omschrijven met een neologisme. Een woord dat nog niet bestaat, maar wel precies in de situatie past en er humor aan toevoegt. Verwiel vertelt hoe ik een nieuw woord kan verzinnen en geeft goede voorbeelden. Zelf heb ik nog niks verzonnen, ik heb last van scheppingsangst.
Humortool 11 van 16 - Act out. Je kan bewust nonverbale communicatie inzetten om je verhaal te ondersteunen. Maar dan wel de humorversie, dus met aangedikte emotie. Aan je woorden verander je niet zoveel, de manier waarop je het zegt is cruciaal. Zo hou ik bijvoorbeeld van de emotie verveling in presentaties van anderen.
Middel en doel
Het laatste deel van Impact maken met humor gaat over authenticiteit. Verwiel schrijft als geen ander over wat ik -aan het begin van deze recensie- magie heb genoemd. Dat je vorm nodig hebt als middel, niet als doel. Het doel is jezelf laten zien door oorspronkelijk denken.
Dit artikel staat in het julinummer van Managementboek Magazine. Deze editie lees je hier >
Over Hans de Witte-van Mierle
Hans de Witte - van Mierle is adviseur, projectmanager en trainer. Hij werkt in het sociaal domein, met als specialisaties participatie, gedragsverandering, brede samenwerking en transitietrajecten.
