Los van alle zorgen en leed, zullen we er ook veel van leren als het gaat om hoe we ons werk organiseren en hoe we samenwerken en communiceren. Bedenk eens dat enkele tienduizenden mensen voor het eerst ervaring opdoen met Skype, Zoom of MSTeams. En dat scholen een enorme versnelling met e-learning hebben doorgemaakt.
Dit gebeurt in een periode waarin er sowieso veel verandert op de arbeidsmarkt. Onderzoek laat zien dat binnen nu en tien jaar 30% van de banen verdwijnt en dat van meer dan de helft de inhoud fundamenteel zal veranderen. Net zoals er de afgelopen jaren nieuwe functies zijn ontstaan - denk aan maaltijdbezorger, data-analist, afval- en milieuadviseur, webshophouder en drone piloot - zullen er ook functies verdwijnen. Voorbeelden daarvan die links en rechts genoemd worden zijn: reisagent, tolk, postbode, geldloper en accountant. In het straatbeeld zijn de fotozaak, de videotheek en het postkantoor voorgoed verdwenen. En als je leraar, politieman of administratief medewerker bent, kan je nu al bedenken dat het toenemend gebruik van computers en data je werk binnen de kortste keren stevig zal veranderen.
Zelf het initiatief nemen
Tijd dus voor iedereen - elke medewerker, leidinggevende of adviseur - om je af te vragen hoe toekomstbestendig jouw werk is. Kijk eens naar de ontwikkelingen op het gebied van technologie, economie, globalisering, demografie, maatschappij, energie en milieu en de invloed daarvan op organisaties en medewerkers. Organisaties moeten een eigen verhaal hebben, aan duurzaamheid werken en maatschappelijk relevant zijn. Hun klanten krijgen andere wensen en eisen en er is constante innovatie gevraagd. Teamwork staat weer hoog op de agenda, evenals het gebruik van elkaars kennis en talenten. Er komen andere werkarrangementen en combinaties van flexibel en flex. Je begrijpt dat de kennis en talenten van jou en je collega's op al deze fronten gevraagd en nodig zijn. Ga er eens voor zitten en maak voor jezelf de balans op. Analyseer je functie door per onderdeel drie jaar vooruit te kijken en na te gaan of vragen van klanten veranderen, afnemen of toenemen, in hoeverre technologie werk uit handen neem en hoe belangrijk persoonlijke interactie wordt. En stel vast welke nieuwe onderdelen straks gevraagd worden. Check het beeld bij collega's en door studies en brancherapporten te lezen. Vorm jezelf een beeld wat deze veranderingen voor jouw motivatie, kennis en talenten betekenen en welke stappen je kan zetten om je werk met plezier en succes te kunnen blijven doen.
Ik nodig medewerkers uit hierin zelf het initiatief te nemen en het gesprek met hun collega's aan te gaan. Van leidinggevenden verwacht ik dat zij hun mensen uitnodigen en faciliteren. Door vragen te stellen, hulpmiddelen aan te reiken en zelf ook een beeld te vormen over de toekomst van het team. Je hoeft niet per se te wachten op een organisatiebreed traject voor ‘strategische personeelsplanning', hoewel dat wel heel erg kan helpen om iedereen te betrekken bij het nadenken over toekomst en benodigde kennis en talenten.
Een werkboek
Hoe ziet jouw werk er straks uit? is een boek met persoonlijke vragen, tests en praktische handreikingen. Op verschillende plaatsen in het boek laat ik medewerkers aan het woord over hun ervaring met veranderend werk en wat dat voor hen betekent. Hoewel het boek is geschreven voor medewerkers, nodig ik ook leidinggevenden en HR-professionals uit dit boek te lezen. Zij kunnen initiatieven van medewerkers ondersteunen met inspirerende teamdoelen, continue dialoog, een feedbackcultuur en faciliteiten voor talentontwikkeling. Al deze thema's komen uitgebreid in het boek aan bod.
Frank Kwakman is auteur, organisatie-adviseur en directeur bij e-Progress | Resultaat met talent. Hoe ziet jouw werk er straks uit? is zijn twintigste boek. Met zijn boeken nodigt hij je uit om in beweging te komen, nieuwe kansen te zien en verborgen talenten te ontdekken.
Over Frank Kwakman
Frank Kwakman is auteur, organisatie-adviseur en mede-directeur van e-Progress | Resultaat met talent. Hij heeft meer dan dertig jaar ervaring met het begeleiden van organisaties bij groei, ontwikkeling en performance.
Met 'Leidinggeven aan jezelf' is zijn 21e boek verschenen. In zijn boeken reflecteert hij op zijn eigen praktijkervaringen met het doel anderen te inspireren om in beweging te komen, nieuwe kansen te zien en verborgen talenten te ontdekken.
