In mijn werk als organisatieadviseur kom ik ze regelmatig tegen. Professionals die de taak van adviseren benaderen als een objectieve, rationele oefening, gebaseerd op hun technische kennis en expertise. Om direct na de vraag ‘wat kunnen we voor u doen?' over te gaan tot actie: uitleggen, ingrijpen, problemen oplossen. En om eerlijk te zijn, ik heb die neiging ook nog wel eens.
Begrijp me niet verkeerd, soms kun je klanten daar ook mee helpen. Maar, om met de woorden van auteur Ben Kuiken te spreken: soms zou die klant wel eens veel meer geholpen kunnen zijn met een andere manier van kijken naar de werkelijkheid, met andere interpretaties van die werkelijkheid en met een ander ideaalbeeld. Het recht om problemen op te mogen lossen voor een klant verdien je vooral door goed te luisteren en nieuwsgierig te zijn is mijn overtuiging. Door vragen te stellen. ‘wat zit erachter?', ‘waarom is dit zo?', ‘rustig aan, laten we eerst even bespreken waar we naartoe willen'.
Daarom las ik het boek De Organisatiefilosoof. Om (filosofisch) gereedschap aangereikt te krijgen om anders te kijken, te denken en te praten over organisatievraagstukken. Een dergelijke titel roept natuurlijk reacties en verwachtingen op. En om maar duidelijk te zijn: het is géén literair werk met ingewikkelde filosofische abstracties, maar een praktische handreiking dat je anders leert kijken naar je werk, organisaties en de vraagstukken die daarmee samenhangen.
Het eerste deel van het boek kent een logische opbouw (van denken, naar kijken en praten) en bevat een prikkelend voorwoord van Mathieu Weggeman (Hoogleraar Organisatiekunde aan de Technische Universiteit Eindhoven). Het tweede deel gaat het over herkenbare ‘problemen' in organisaties en hoe je daar ook anders naar kunt kijken. Denk aan werkdruk, verandering als bedreiging en de behoefte aan maximale controle door bestuurders, managers en toezichthouders. In het hele boek tref je regelmatig kaders aan met praktische handvatten of oefeningen om anders te denken, kijken en spreken over organisatievraagstukken.
De schrijfstijl is vlot, het taalgebruik ietwat losjes en de omvang goed te behappen (174 pagina's). Het boek leest daarmee lekker weg. Keerzijde is dat deze manier van schrijven soms tot wel erg platte formuleringen leidt: ‘...als je [om kosten te besparen] nou eens de helft van de administratie zou schrappen en ook eens wat minder zou vergaderen...'.
Inhoudelijk bevat het boek veel ‘open deuren', in de goede zin van het woord welteverstaan. Je moet sommige dingen regelmatig tot je nemen om echt anders te leren kijken naar de werkelijkheid. De organisatiefilosoof is een echte aanrader als je opnieuw geïnspireerd wil worden.
Eelco Sneep werkt bij AT Osborne als adviseur voor de adviesgroep Bestuur & Organisatie. Hij geniet ervan om intensief met anderen te werken aan het stimuleren van organisatieontwikkeling en procesverbetering, veelal in (politiek bestuurlijk) complexe omgevingen met uiteenlopende belangen en afhankelijkheden.
Over Eelco Sneep
Eelco Sneep werkt bij AT Osborne als adviseur voor de adviesgroep Bestuur & Organisatie. Hij geniet ervan om intensief met anderen te werken aan het stimuleren van organisatieontwikkeling en procesverbetering, veelal in (politiek bestuurlijk) complexe omgevingen met uiteenlopende belangen en afhankelijkheden.
