Allianties voor een duurzame toekomst is opgebouwd langs de vier levensfasen van een alliantie: formeren, funderen, evolueren en transformeren. Al deze fasen worden uitvoerig beschreven, met de bijbehorende spanningen, en dat wekt mijn belangstelling. Zeker als dat op basis van praktijkcases gebeurt.
Vertrouwen
Boonstra en Eguiguren beschrijven onder meer de vele paradoxen waar een alliantie mee te maken kan krijgen, zoals de paradox: vertrouwen in mensen versus vertrouwen in systemen. Waardengedreven allianties kunnen volgens hen het beste kiezen voor een en-en-benadering. En dat vereist natuurlijk het nodige. Met name dat je elkaar kent, de tijd neemt om een relatie op te bouwen, een dialoog weet te voeren en kan luisteren. Vanzelfsprekende zaken, maar we weten dat ze in de praktijk weinig ruimte krijgen.
Cases
De kracht van dit boek ligt in de beschrijving van de twee praktijkcases. Uitvoerig krijgt de lezer per levensfase inzicht hoe men in de wereld van universiteiten (casus CEMS) en de wereld van banken (casus GABV) omging met de vele dualiteiten. De cases zijn bepaald geen halleluja-verhalen. De auteurs gaan in op spanningen en we krijgen als lezer een goed beeld van de verschillen per levensfase.
CEMS
CEMS is het verhaal van een wereldwijde alliantie van universiteiten die zich toelegt op het opleiden en voorbereiden van toekomstige generaties van leiders met een maatschappelijk, sociaal en mondiaal bewustzijn. Het wil leiders opleiden die willen bijdragen aan een open, duurzame en inclusieve wereld. Dat is behoorlijk ambitieus.
Binnen CEMS waren er flinke meningsverschillen in de funderingsfase, vooral over het onderwerp ‘globalisering’. Toch kwam men eruit. Hoe? Door alle partijen naar hun mening te vragen. Want een waardengedreven alliantie doe je met elkaar, niet top down, niet op basis van anciënniteit of functie, maar echt samen in gesprek. Waarden waren daarbij hun ijkpunt. En omdat de wereld continu in beweging is, was het steeds nodig om die waarden bij te stellen. De groei van het aantal universiteiten maakte dat er niet makkelijker op. Het bleek dat ‘zachte waarden’, zoals aandacht, relaties en vertrouwen, steeds belangrijker werden.
De auteurs stellen dat waardengedreven allianties voorop kunnen lopen in de wereld. Met name jongeren zullen zich aangetrokken voelen tot het gedachtengoed. Door een goede verhouding tussen economische perspectieven en menselijke waarden kan een alliantie daarnaast een lerende gemeenschap worden. Een waardengedreven alliantie combineert bovendien een doelstelling op groter niveau met actiebereidheid op lokaal niveau.
Waarschuwing...
Maar nog wel met een kleine waarschuwing: alles wat je destijds geleerd hebt op over geplande verandering, doelbepaling, implementatieplannen en wat dies meer zij, gaat hier niet op. Samenwerken is immers samen spelen. Geïnteresseerd? Lees dit boek: het is niet alleen prettig geschreven en goed onderbouwd: het doet een appèl op ons allemaal.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.