Ben van der Hilst heeft een lange carrière als leraar, schoolleider, opleider, adviseur en onderzoeker in het onderwijs achter de rug.
Meer over Ben van der HilstTeamgericht organiseren in het voortgezet onderwijs
Handreiking voor het inrichten van een professionele, lerende school
Paperback Nederlands 2021 5e druk 9789082439724Samenvatting
In het voortgezet onderwijs tref je vaak onvrede aan over het functioneren van docententeams. De samenwerking is te vrijblijvend, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn onduidelijk, het kost veel inefficiënte vergadertijd en het teamwerk draagt niet bij aan het werkplezier. In zijn proefschrift Teamgericht organiseren in het onderwijs. Sturen op kwaliteit, wendbaarheid en werkplezier (2019) toont Ben van der Hilst aan dat deze manco’s te wijten zijn aan het hanteren van verkeerde uitgangspunten bij de teamvorming.
Het promotieonderzoek laat zien dat het werken in kleine onderwijsteams met uitgebreide bevoegdheden, geconcentreerd rond een specifieke groep leerlingen, de onderwijskwaliteit,
het innovatief vermogen van de school en het werkplezier van docenten aanmerkelijk verhoogt.
Maar hoe maak je kleine teams in een vmbo-havo-vwo school met al die verschillende vakken en docenten? Teamgericht organiseren in het voortgezet onderwijs is een praktische vertaling van het proefschrift om onderwijsteams in te voeren in het voortgezet onderwijs. Het boek laat stap voor stap zien hoe een arbeidsorganisatie kan worden ingericht waar leraren met plezier, professionaliteit en zeggenschap hun kerntaak verrichten.
Ben van der Hilst publiceerde eerder Blauwdruk voor de emergente school dat ruim zijn weg heeft gevonden in het onderwijs. Dit boek kan als opvolger daarvan beschouwd worden.
Specificaties
Expertrecensies (1)
Lezersrecensies
Over Ben van der Hilst
Inhoudsopgave
Inleiding en leeswijzer
1.1 Waarom dit boek 7
1.2 Relatie met het proefschrift 9
1.3 Opzet van dit boek 9
1.4 Suggesties voor het gebruik van het boek 11
1.5 Begeleid of onbegeleid? 11
Hoofdstuk twee 12
Beschrijving en analyse van de huidige organisatiestructuur
2.1 Het tekenen van het organogram en een eerste analyse 13
2.2 Slordige organisatiestructuur door vier ambiguïteiten 20
2.3 Intermezzo: de ontwikkeling van de organisatiestructuur van scholen in de laatste decennia 23
2.4 Sturingszwakte: zwakke koppelingen in het organogram 29
Hoofdstuk drie 34
Waarom sterke teamvorming (rond leerlingen) zo belangrijk is
Hoofdstuk vier 42
Drie paradigmaveranderingen bij het invoeren van de teamgecentreerde arbeidsorganisatie
4.1 Van systeem centraal naar leerling centraal 43
4.2 Van individueel beroep naar werken vanuit een collectief 46
4.3 Van aansturen van individuen naar ondersteunen van teams 48
Hoofdstuk vijf 50
De kern van de teamgecentreerde arbeidsorganisatie: het onderwijsteam
5.1 Leerwegeenheden 53
5.2 Van leerwegeenheden naar onderwijsteams 57
5.3 Formeren van de teams 59
5.4 Expertteams en bevoegdheden 63
5.5 Sterkte processturing 65
5.6 60% regels 70
5.7 Het kernteam is de baas van de individuele docent 71
Hoofdstuk zes 72
De overige bouwstenen van de TAO
6.1 Twee pijlers: de leraar als professional en als teamspeler 73
6.2 De cruciale rol van de schoolleider 75
6.3 Expertteams 76
6.4 Het procesleidersoverleg 78
6.5 Het nieuwe organogram 79
6.6 Ondersteunende diensten en systemen 81
6.7 Congruentie in heel de organisatie 84
6.8 Visie op onderwijs én op de organisatie 85
Hoofdstuk zeven 86
Leidinggeven in en aan de TAO
7.1 De paradox van het sturen op 'zelfsturing' 87
7.2 Ontwerpen en onderhouden 88
7.3 Ondersteunen 89
7.4 Ondubbelzinnig handelen 89
7.5 Nabij, teamgericht leiderschap 90
Hoofdstuk acht 94
Implementatie van de teamgecentreerde arbeidsorganisatie (TAO)
8.1 Een van bovenaf opgelegde verandering 95
8.2 De focus op het waarom 97
8.3 Een halve TAO bestaat niet 98
8.4 De MR 99
8.5 Onderzoek 99
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan