Op werkdagen voor 23:00 besteld, morgen in huis Gratis verzending vanaf €20

Recensie

Theaterinterventies

Naar mijn mening zijn de auteurs er goed in geslaagd een heel toegankelijk boek te schrijven met een mooi overzicht van theatervormen die gebruikt kunnen worden als interventies. Die interventies dienen, zoals de auteurs het noemen, te leiden tot organisatieveranderingen. 

Thom Luijben | 29 juli 2013 | 2-3 minuten leestijd

Ook geven zij er een theoretisch fasemodel van veranderen bij (het ADKAR-model dat staat voor Awareness, Desire, Knowledge, Ability en Reinforcement) en koppelen elke theaterinterventie aan één of meerdere van deze vijf fases. Het geeft dus duidelijk aan in welke van deze fases de diverse interventies wel en ook zeker niet ingezet kunnen worden. Bij elke interventie wordt een praktijkvoorbeeld gegeven dat goed overbrengt wat er in het publiek aan beleving teweeg wordt gebracht.

Behalve het informatieve straalt dit boek de ambitie uit de lezer te overtuigen dat Theaterinterventies bijdragen aan gewenste (gedrags)veranderingen in een organisatie. De claims zijn ook niet misselijk: 'Veranderen zonder weerstand' en 'ineens écht betrokken raken, in een vrolijke veranderenergie schieten, en soms zelfs van geen ophouden meer weten'. En overtuigt het boek? Naar mijn mening maar beperkt en eigenlijk op een paradoxale wijze.

De auteurs suggereren met het gebruik van het ADKAR-model, het consequent opschrijven van wat het oplevert en het aangeven wanneer je het zeker niet in moet zetten, te weten wanneer deze interventies werken. Maar juist de empirische onderbouwing of bewijsvoering ontbreekt volledig (geen cijfers of literatuurverwijzingen). De auteurs baseren zich op expertinterviews, participerende observaties en enquêtering bij prominente aanbieders.

Het zijn juist de voorbeelden uit het boek die op gevoels- en intuïtieniveau overtuigen. Daarbij wordt aangetekend dat ik mogelijk een positieve bias heb t.o.v. van theaterinterventies door positieve ervaringen uit de eigen praktijk. In mijn visie komen gedragsveranderingen tot stand als het individu de bovenstroom (de zakelijke, bedrijfsmatige kant) in overeenstemming krijgt met zijn gevoelens en intuïtie (de onderstroom).

Theater is vaak een veilige omgeving waarbij je denkt dat het niet over jou gaat maar het raakt je altijd. Graag breng ik de hofnar in herinnering, die de koning met veel theater duidelijk maakte wat er allemaal niet goed ging in zijn rijk. Een uiterst nuttige spiegel voor de koning, veilig bovendien omdat het toch maar humor is van een paljas. Wensen wij veel CEO's niet zo'n hofnar toe...? (zie Manfred F.R. Kets de Vries (1994): Leiders, Narren en bedriegers.)

'Theaterinterventies' kan overtuigen op onderstroomniveau (kan, want dat is persoonlijk), maar doet het niet op bovenstroomniveau. Evident zou meer onderbouwing leiden tot een meer gezaghebbend boek en dat is dan ook een aanbeveling mijnerzijds. Rest nog twee kritische details.

1. Om duurzame gedragsveranderingen in organisaties te bereiken is het vaak nodig om het gedrag in te laten slijten om het uiteindelijk te automatiseren. De theaterinterventies worden veelal als eenmalige gebeurtenissen beschreven en zijn dan meer geschikt voor 'awareness' dan voor duurzame gedragsveranderingen. Weliswaar wordt training en coaching genoemd als interventie, maar op de werkvloer zal verdere gedragsverantwoording en -coaching noodzakelijk zijn.

Voor duurzame gedragsveranderingen kunnen theaterinterventies dus wel bijdragen maar dan moeten deze passen in een breder veranderproces.

2. In het boek wordt betoogd dat uitsluitend gewerkt moet worden met professionele acteurs. Ondergetekende is van mening dat ook amateurtoneel zeer effectief kan zijn.

Over Thom Luijben
Thom Luijben is manager van de Lean Six Sigma afdeling bij PostNL en Master Black Belt.

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden