Oud Post-topman Peter Bakker stelde ooit: ‘de wereld gaat naar de klote en de enigen die er iets aan kunnen doen zijn bedrijven en organisaties’. Zo opent ook het nieuwe boek van Huib Broekhuis: Beyond MBA. ‘Groei? Waarom altijd groei? Een boom groeit ook niet oneindig. We zijn de principes van de natuur ernstig gaan negeren.’

Professionals die zelf hun administratie doen met slimme ICT, gemeentehuizen en kantoren die verdwijnen, minder managers en secretaresses, HR en finance & control personeel, meer zelfsturing…. De toekomst is aan de overheadloze organisatie, zo betogen Mark Huijben en Arno Geurtsen in Heeft iemand de overhead nog nodig?

Een nar siert de cover van het boek De interne veranderaar (‘Van medewerkersbeleving naar organisatieambitie’). En dat is niet toevallig. De auteurs maken in hun boek de vergelijking tussen het theater en organisaties. ’We spelen immers de gehele dag toneel’, concluderen adviseurs Peter van den Boom en Peter de Roode. ‘We acteren beter dan we zelf beseffen.’

Welkom in de wereld van Nieuwerwets organiseren. In het gelijknamige boek worden zes grondvormen van nieuwerwets organiseren aangeboden. Helaas geen blauwdruk van hoe het moet, maar wel dwingt het boek van Hans de Bruijn c.s. tot nadenken over nieuw organiseren. Waarbij nieuw soms gerecycled oud is.

Kees de Jong blijft positief gestemd. Hij ziet meer en meer ondernemerschap in Nederland. Anderzijds mist hij de echte ambitie in ons land en ziet hij te weinig doorgroeiers. ‘Heb je als ondernemer geen groeiambitie, kun je beter op een gemeentehuis gaan werken’, aldus de serial entrepreneur.

Kennedy vertelde bevlogen over zijn missie naar de maan en was ein Berliner. Martin Luther King spetterde met I have a dream, en Obama deed het met zijn ‘change’-verhaal. Zij maakten met persoonlijke verhalen uiteindelijk het verschil. Nederlanders zijn goede verhalenvertellers, maar zakelijk maken we daar veel te weinig gebruik van. Terwijl verhalen een dankbaar middel zijn om verandering te versnellen.

Twee derde van alle projecten mislukt. Door beter stakeholdermanagement, betere communicatie en vooral betere marketing van projecten is draagvlak voor projecten te realiseren zodat ze wél succesvol worden. Ofwel, door te spompen en te verleiden, betogen Ankie Swakhoven en Leon Hielkema in hun boek De Projectverleider. De hierin beschreven SPOMP-aanpak heeft in Amerika al drie awards gewonnen.

Er stroomt momenteel een nieuwe generatie medewerkers organisaties in. Mensen die al lang blij zijn dat ze een baan hebben en zich snel conformeren aan een bestaande cultuur. Onnodig en ongewenst, blijkt uit het boek Nieuwe generaties in vergrijzende organisaties van Aart Bontekoning. Juist nu hebben veel organisaties de frisse invloed van jonge generaties nodig om ‘bij de tijd’ te blijven.

Als er één sector is die de huidige politieke discussie dicteert, is het wel de zorg. De timing van het boek Briljante businessmodellen in de zorg, baanbrekende benaderingen voor een betere en betaalbare zorg, is derhalve in zichzelf ook briljant. Al ontzorgt het boek niet alle zorgproblemen, opvallend is wel dat het boek snel in de top van goed verkopende boeken is terechtgekomen.

Het nieuwe normaal plaatst organisaties in een wat auteur van het gelijknamige boek Jacques Pijl noemt ‘spagaatmanagement’. Organisaties moeten manoeuvreren tussen hard en zacht, tussen lange en korte termijn, tussen cijfers en zingeving, tussen alleen en samenwerken, snelheid en op de rem trappen. ‘Het Nieuwe Normaal vraagt slagkracht, wendbaarheid en vooral voorbeeldige executie.’

Facility Management staat op een kantelpunt. Belangrijkste taak van facility management 2.0: toegevoegde waarde bieden, meedenken met de core business. ‘Toiletten moeten al in twee minuten schoon zijn vandaag de dag. Nog sneller gaat niet', vertelt George Maas. ‘Dat oude model van facility management waarin snelheid en laagste kosten domineerden, is failliet.’

De crisis heeft menig corporate university aan de rand van de afgrond gebracht, of deze zelfs over de rand geduwd. Maar juist in tijden van crisis kan een corporate university zorgen voor strategische vernieuwing. Zelfs een verklaard tegenstander als Steve Jobs richtte vlak voor zijn dood nog een corporate university op om de unieke Apple-cultuur te borgen. ‘Er zit een enorm afbreukrisico aan het opheffen van je corporate university.’

Zeker in tijden van crisis worstelen ondernemers met de vraag: hoe kom ik aan omzet en aan klanten. Jochem Klijn ziet verkopers jagen op klanten tot ze er gek van worden. In zijn boek Social Meaning legt hij in twaalf stappen uit hoe je veel makkelijker omzet kunt genereren. ‘Eerst geven, dan ontvangen.’

Bart Flos maakte het als interim crisismanager mee. Tien IPMA-A-gecertificeerde projectmanagers waren niet goed genoeg om een project succesvol te managen. Reden: onder andere een totaal gebrek aan natuurlijk leiderschap. Het is één van de meest gemaakte fouten in een wereld van faalspiralen, Wet van Murphy en gepruts in de branddriehoek mens-methode-machine.

De oogst van de coaches/mediators Johan Weerkamp en Truke Zeinstra na een leven lang actief in de landbouw te zijn geweest: de boer heeft een levensgroot communicatieprobleem. In het boek Wat de boer niet zegt stellen de auteurs het probleem aan de kaak en bieden oplossingen. Trekkers tegen elkaar, eenzame uren op het land en een schoondochter als potentiële splijtzwam.

Eigenlijk is het heel teleurstellend. Lean bestaat als fenomeen al pakweg dertig jaar, velen organisaties koketteren ermee en toch geldt het Pareto-principe: bij 80 procent heeft lean geen of kortstondig zin of is het hooguit lean-light. In een minderheid van de gevallen wordt lean toegepast zoals lean bedoeld is. ‘Plantjes telen op een betonvloer helpt niet, ook al gooi je er water bij.’ Aldus Vincent Wiegel en John Maes, auteurs van Succesvol Lean.

We weten al heel veel over kennismanagement, maar het is nu tijd voor de volgende fase. De puntjes moeten op de ‘kennis i’ worden gezet. Er is een koppeling nodig met de strategie van een organisatie en niet managers maar medewerkers moeten zelf de regie krijgen in het overdragen en vastleggen van kennis. Aldus betoogt kennismanager Jan Jacob Bos in zijn nieuwe boek Noodzakelijke kennis waarin hij zelf zijn kennis over kennismanagement overdraagt. ‘Vroeger was een manager slimmer in zijn vak dan de medewerker. Dat is niet meer zo.’

Zowel De prooi als In het hol van de leeuw schetsen een beeld van een verrotte, door ego’s gedreven financiële wereld. Jeroen Smit schrijft vanuit het perspectief van de outsider, Jurgen Spelbos vertelt het als insider. Dat maakt het tot een wezenlijk ander boek. Spelbos belandde als directeur communicatie bij ING ongewild in een hele slechte film waarin hij een hoofdrol vertolkte, eerst als slachtoffer later als ‘tragiheld’. Zonder echt goede afloop: ‘Er is binnen ING nog niets wezenlijks veranderd.’

Het Fyra-debacle, de ramp met de kernreactor in Fukushima, ziekenhuisblunders, de ramp met de Challenger… Heel veel risico’s waren wel degelijk in kaart gebracht. En toch ging het fout. ‘Vooral omdat het menselijk gedrag rond risico’s in de beoordelingen niet mee werd genomen’, concluderen Walter Zwaard en Cecile van der Velde in hun nieuwe boek: Van risico-inventarisatie naar cultuurverandering. Ronald Buitenhuis sprak met Cecile van der Velde.