Op werkdagen voor 23:00 besteld, morgen in huis Gratis verzending vanaf €20

Column

Organisatiefilosoof Ben Kuiken – Hoe verwerken we de Coronacrisis?

We hebben heel wat voor onze kiezen gehad, de laatste maanden. Omdat iedereen het anders heeft beleefd en er anders op reageert, is het belangrijk om die ervaringen gezamenlijk te verwerken. Bijvoorbeeld door goede, betekenisvolle gesprekken te organiseren.

Ben Kuiken | 17 juli 2020 | 3-4 minuten leestijd

We hebben een heftige tijd achter de rug, en nog steeds is het de vraag of het virus onder controle blijft. Het blijft spannend. Sommigen hebben al de vergelijking met de Tweede Wereldoorlog gemaakt, maar dat lijkt me overdreven. Onze huizen staan nog overeind en er hoefde niemand onder te duiken of te vluchten. En toch kan de impact van de Coronacrisis groot zijn. Mensen zijn angstig geweest voor zichzelf en hun dierbaren. Ze moesten van de ene op de andere dag thuisblijven en dat bracht soms spanningen met zich mee in gezinnen en relaties. Ze moesten thuis zo goed en zo kwaad als dat ging hun werk blijven doen, terwijl er soms kinderen op de achtergrond om aandacht vroegen en de partner aan dezelfde keukentafel luidkeels zat te bellen.

Iedereen heeft deze afgelopen periode anders ervaren. Hun thuissituatie is verschillend, maar mensen zijn zelf ook anders, en reageren dus ook anders op stress, angst en onzekerheid. Terecht stelt Stefan van der Stigchel in deze column dat de Coronacrisis zijn tol heeft geëist en dat medewerkers tijd en ruimte nodig hebben om alles te verwerken. Hij gebruikt de beeldspraak van de batterij, die behoorlijk leeg is geraakt en weer opgeladen moet worden. Als organisatiefilosoof let ik erg op taal, want taal is belangrijk; met taal kunnen we hele werelden creëren. En eerlijk gezegd vind ik het beeld van de batterij wat ongelukkig gekozen.

Dat beeld zou namelijk kunnen suggereren dat het verwerken van alles wat er gebeurd is een kwestie van opladen is. Even een tijdje rust nemen, aan het stroom en je bent weer ‘ready to go'. Door het in deze nogal mechanistische termen te beschrijven, bestaat het risico dat je geen aandacht besteedt aan het echte verwerkingsproces. Dat is namelijk meer dan een beetje rust pakken. Er met elkaar over praten, betekenis geven, voelen, huilen misschien, lachen, knuffelen...

Voor mijn promotieonderzoek houd ik me bezig met het thema sensemaking, wat je zou kunnen vertalen naar betekenisgeving: hoe geven we betekenis aan onze situatie en wat er gebeurt? Wat betekent dat voor wie we zijn? Het blijkt dat we dit altijd samen met anderen doen, en dat niet alleen cognitieve, maar ook lichamelijke en emotionele processen een rol spelen.

Met name die laatste aspecten zijn er de laatste tijd wat bij ingeschoten. Digitale hulpmiddelen als Zoom, Teams et cetera zijn heel handig voor het uitwisselen van informatie, maar voor echte betekenisgeving moet je elkaar ook kunnen ruiken, zien, aanraken. Nou is dat laatste nog steeds een beetje lastig, en dat blijft waarschijnlijk ook nog wel een tijdje zo. Maar toch is het verstandig om straks niet weer gewoon naar kantoor te gaan, alsof er niets is gebeurd. Het is verstandig om, na die belangrijke rustperiode, gesprekken te organiseren (op anderhalve meter) tussen medewerkers om gezamenlijk de afgelopen periode te verwerken en de blik op de toekomst te richten. Hoe willen we in de komende tijd samenwerken? Wat doen we op kantoor, en wat kan prima thuis?

Want naast het gezamenlijke verwerken (mooi woord, trouwens, ver-werken), is het ook van belang dat we de organisatie opnieuw vormgeven. Het zou namelijk jammer zijn als we straks weer overgaan tot de orde van de dag, en we niets hebben geleerd van deze crisis.

Ben Kuiken is schrijver, spreker en organisatiefilosoof. Vorig jaar verscheen zijn boek De Organisatiefilosoof, waarmee hij de lezer helpt om anders te denken, anders te kijken en anders te praten over de organisatiewerkelijkheid en de problemen die daar keer op keer de kop opsteken. Daarnaast schreef hij boeken als De laatste manager, Eerste hulp bij nieuw organiseren en De Zinmakers.

Over Ben Kuiken

Ben Kuiken is filosoof, schrijver en ontregelaar. Als organisatiefilosoof helpt hij mensen om anders te denken, te kijken en te praten over organisaties en de problemen die daar ontstaan. Ben is auteur van een groot aantal boeken over organiseren, spelen, en filosofie, waaronder De laatste manager, De Organisatiefilosoof, en Het Zinnigste boek dat je ooit zult lezen.

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden