Rijksambtenaren in beleid, uitvoering en toezicht zijn de afgelopen decennia steeds meer ondergeschikt geraakt aan de Haagse politieke wil. Ministers en staatssecretarissen zijn echter niet de enigen die het recht op ambtelijk vakmanschap kunnen opeisen. Een van de lessen van de
Toeslagenaffaire is dat ambtenaren een zelfstandige rol in het rechtsstatelijk bestel dienen te vervullen. Ze moeten daarom het recht op ambtelijk vakmanschap van burgers, volksvertegenwoordigers en de eigen professionele beroepsgroep net zo serieus meewegen als dat van bestuurders.
Deze viervoudige aanspraak op ambtelijk vakmanschap stelt hoge eisen aan de normatieve identiteit van de ambtenaar. Daarom moet de Rijksoverheid als essentiële maatschappelijke institutie beschikken over een stabiel, herkenbaar waardenpatroon dat die identiteit van de ambtenaar structureert, stimuleert en ondersteunt. Het recht op ambtelijk vakmanschap analyseert de huidige stand van zaken en geeft antwoord op de vraag welke voorzieningen nodig zijn voor de institutionalisering van de normatieve identiteit van de rijksambtenaar.
